Cô bác anh chị thân mến,
Trong suốt quá trình thăm khám và điều trị, tôi gặp không ít chị em đến khám khi đã mắc viêm cổ tử cung ở giai đoạn nặng, có người mới 30 tuổi nhưng đã thường xuyên bị khí hư ra nhiều, ngứa ngáy, đau rát khi quan hệ. Dù đã chữa qua nhiều nơi, uống đủ loại thuốc nhưng bệnh vẫn tái phát. Những ánh mắt lo lắng, những tâm sự thầm kín khiến tôi càng thấu hiểu rằng viêm cổ tử cung không chỉ ảnh hưởng thể chất mà còn tác động rất lớn đến tinh thần, hạnh phúc gia đình và sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.
Bài viết này tôi muốn gửi đến cô bác anh chị những thông tin dễ hiểu, dễ nhớ nhất về viêm cổ tử cung – từ nguyên nhân, triệu chứng, đối tượng nguy cơ đến cách phòng và điều trị hiệu quả theo cả Tây y và Y học cổ truyền.
Viêm cổ tử cung là gì?
Theo y học hiện đại, viêm cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở phần cổ tử cung – nơi nối giữa tử cung và âm đạo. Khi mắc bệnh, lớp niêm mạc ở đây bị tấn công bởi vi khuẩn, nấm, virus hoặc ký sinh trùng như trùng roi, dẫn đến khí hư bất thường, ngứa, rát, thậm chí xuất huyết bất thường.
Theo quan điểm Đông y, viêm cổ tử cung thuộc chứng “đới hạ”, thường liên quan đến tỳ hư, thấp nhiệt, huyết nhiệt hoặc thận khí hư. Muốn chữa khỏi cần điều hòa khí huyết, kiện tỳ bổ thận và thanh nhiệt giải độc, chứ không chỉ dùng thuốc đặt hay kháng sinh.
Dấu hiệu nhận biết sớm viêm cổ tử cung
Nhiều chị em bị viêm cổ tử cung nhưng không biết, hoặc nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa thông thường khác. Nếu cô bác anh chị thấy những dấu hiệu sau, hãy đi khám sớm:
- Khí hư ra nhiều, đổi màu, có mùi hôi (trắng đục, vàng, xanh…)
- Ngứa ngáy vùng kín, nhất là về đêm hoặc sau khi vệ sinh.
- Đau rát khi quan hệ, giảm ham muốn.
- Ra máu bất thường ngoài chu kỳ kinh, sau quan hệ.
- Tiểu buốt, tiểu rắt, đau bụng dưới âm ỉ kéo dài.
- Kinh nguyệt rối loạn, máu kinh sẫm màu hoặc có mùi lạ.
Tôi từng tiếp nhận một bệnh nhân trẻ, chỉ mới thấy khí hư bất thường và ngứa nhẹ, nghĩ là nóng trong người, nhưng khi khám thì đã viêm lan rộng đến cổ tử cung, kèm theo viêm lộ tuyến. Vì vậy, cô bác anh chị đừng chủ quan, chỉ cần có dấu hiệu lạ là nên đi kiểm tra ngay.
Nguyên nhân gây viêm cổ tử cung
Viêm cổ tử cung không chỉ do nhiễm khuẩn mà còn bắt nguồn từ sự rối loạn trong cơ thể – đặc biệt là khí huyết, tỳ thận, can khí:
Theo Đông y:
- Thấp nhiệt hạ tiêu: Ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, gây tích tụ nhiệt độc ở vùng kín.
- Tỳ hư sinh đàm thấp: Cơ thể suy nhược, khí huyết kém lưu thông, dịch âm đạo ứ đọng.
- Can khí uất kết: Căng thẳng, lo âu ảnh hưởng đến gan, rối loạn nội tiết tố.
- Thận khí hư: Sau sinh, quan hệ quá độ, tuổi tác cao làm khí huyết suy giảm.
Theo Tây y và thói quen sinh hoạt:
- Vệ sinh vùng kín sai cách, dùng dung dịch tẩy rửa mạnh hoặc thụt rửa sâu.
- Quan hệ tình dục không an toàn, nhiều bạn tình, không dùng bao cao su.
- Dùng thuốc nội tiết kéo dài, đặc biệt là thuốc tránh thai.
- Mặc quần lót ẩm ướt, chật bí, môi trường sống ô nhiễm.
Đối tượng dễ mắc viêm cổ tử cung
Cô bác anh chị nên lưu ý vì những nhóm sau đây dễ mắc bệnh hơn:
- Phụ nữ sau sinh, cơ thể còn yếu, cổ tử cung chưa phục hồi hoàn toàn.
- Người có tiền sử viêm âm đạo, viêm lộ tuyến, nếu không điều trị dứt điểm sẽ lan lên cổ tử cung.
- Người dùng kháng sinh lâu ngày, làm mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo.
- Người thường xuyên căng thẳng, mất ngủ, nội tiết tố dễ rối loạn.
Viêm cổ tử cung nguy hiểm không?
Nếu để lâu không điều trị, bệnh có thể gây ra những biến chứng như:
- Viêm lan rộng lên tử cung, vòi trứng, buồng trứng, gây viêm vùng chậu.
- Tắc ống dẫn trứng, khó thụ thai, dẫn đến vô sinh – hiếm muộn.
- Nguy cơ sảy thai, sinh non, nhiễm trùng ối khi mang thai.
- Tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, nhất là nếu có nhiễm virus HPV.
- Ảnh hưởng tâm lý, đời sống tình dục, dễ mất tự tin, rạn nứt hạnh phúc.
Cách điều trị viêm cổ tử cung hiện nay
Tùy theo nguyên nhân và mức độ viêm mà có hướng điều trị khác nhau:
1. Điều trị bằng thuốc Tây y
- Kháng sinh, thuốc đặt, thuốc chống nấm được sử dụng phổ biến.
- Có tác dụng nhanh, nhưng nếu dùng sai liều dễ gây nhờn thuốc, tái phát.
- Chỉ nên dùng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
2. Dùng mẹo dân gian hỗ trợ
- Xông rửa với lá trầu không, chè xanh, ngải cứu, nước muối loãng…
- Giúp sát khuẩn nhẹ, nhưng không thay thế hoàn toàn được thuốc điều trị.
3. Điều trị bằng Y học cổ truyền
Tôi thường điều trị cho bệnh nhân bằng thuốc thang cổ truyền nhằm điều chỉnh từ gốc, điều hòa khí huyết, phục hồi tỳ thận, tiêu viêm hiệu quả và bền vững.
- Bài thuốc thanh nhiệt hóa thấp: Giúp giảm khí hư, ngứa, viêm đỏ.
- Bổ khí huyết, kiện tỳ thận: Tăng sức đề kháng, ngăn tái phát.
- Thuốc ngâm rửa ngoài: Làm sạch nhẹ nhàng mà không làm khô niêm mạc.
Nhiều cô bác sau một thời gian kiên trì dùng thuốc kết hợp với điều chỉnh ăn uống, sinh hoạt, không chỉ giảm viêm mà kinh nguyệt đều hơn, cơ thể khỏe ra, tâm trạng cũng nhẹ nhàng hơn.
Phòng ngừa viêm cổ tử cung như thế nào?
Phòng bệnh bao giờ cũng dễ hơn chữa. Cô bác anh chị có thể làm theo những điều đơn giản sau:
- Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách, không thụt rửa sâu, không lạm dụng dung dịch vệ sinh.
- Quan hệ tình dục an toàn, một vợ một chồng, dùng biện pháp bảo vệ.
- Ngủ đủ giấc, tránh stress, ăn uống thanh mát – bổ huyết như rau xanh, tỏi, sữa chua, nghệ, ý dĩ…
- Mặc đồ lót cotton, thoáng mát, thay đồ lót hằng ngày.
- Khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 – 12 tháng, kể cả khi không có triệu chứng.
Cô bác anh chị kính mến,
Viêm cổ tử cung là một bệnh phụ khoa phổ biến, nhưng hoàn toàn có thể phòng và chữa khỏi nếu ta hiểu đúng và kịp thời quan tâm đến sức khỏe của mình. Đừng chờ đến khi đau mới khám, đừng đợi đến khi tổn thương rồi mới điều trị. Hãy bắt đầu từ hôm nay – bằng một ly nước ấm buổi sáng, một giấc ngủ đủ, một lần khám định kỳ.
Cổ tử cung là cánh cửa bảo vệ thiên chức làm mẹ, làm vợ của người phụ nữ. Giữ cho cánh cửa ấy luôn sạch sẽ, khỏe mạnh là cách tốt nhất để gìn giữ hạnh phúc gia đình và tương lai sinh sản sau này.
Chúc cô bác anh chị luôn khỏe mạnh và an tâm với chính cơ thể của mình!
TTƯT, Bác sĩ Lê Phương
GIẤY PHÉP KINH DOANH NAM Y ĐỖ MINH ĐƯỜNG
Nam Y Đỗ Minh Đường khám, chữa bệnh bằng y học cổ truyền
CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ KHÁM, CHỮA BỆNH
Thầy thuốc Ưu tú Lê Phương hơn 40 năm kinh nghiệm khám, chữa bệnh
