Cô bác anh chị thân mến,
Người xưa có câu: “Thuốc gần không tìm, chạy tìm thuốc xa”. Trong khi quanh ta, bao cây cỏ dân dã lại là phương thuốc quý, nếu biết dùng đúng cách thì chẳng khác nào báu vật. Một trong số đó chính là lá ổi non – loại lá tưởng chừng chỉ dùng để rửa rau, pha trà, nhưng trong Đông y, nó lại là vị thuốc có khả năng chữa lành những tổn thương ở dạ dày, từ cấp tính đến mạn tính.
Dạ dày – trong Đông y gọi là vị – là nơi tiếp nhận và tiêu hóa thức ăn, như chiếc lò đầu tiên trong chuỗi “bếp lửa” tỳ vị. Khi vị bị tổn thương, do ăn uống thất thường, lo nghĩ uất kết hay khí hàn xâm nhập, sẽ sinh ra các triệu chứng như đau thượng vị, đầy tức, ợ chua, ợ nóng, kém ăn… Lâu ngày, vị hư tổn, sinh viêm loét. Đó chính là căn nguyên của viêm dạ dày – một chứng bệnh phổ biến nhưng không dễ trị nếu chỉ “dập lửa” tạm thời mà không phục hồi gốc rễ.
Trong bối cảnh ấy, bột lá ổi non sấy khô là một trong những phương pháp dân gian dễ làm, dễ dùng mà hiệu quả đáng kể. Với cô bác bận rộn, bài thuốc từ bột lá ổi là một cách để đưa cây thuốc quý về sát tầm tay.
Lá ổi non – vị thuốc bình dị mà hữu hiệu
Trong y học cổ truyền, lá ổi non có vị chát, tính ấm, quy kinh tỳ – vị – đại trường. Tác dụng chủ yếu là thu sáp chỉ tả, tiêu thũng chỉ thống, thanh nhiệt giải độc. Điều này có nghĩa: lá ổi giúp làm se niêm mạc tổn thương, chống viêm, giảm tiết dịch vị thừa và ngăn loét lan rộng.
Với người bị viêm dạ dày cấp, thường gặp sau khi ăn uống đồ sống lạnh, thức ăn lạ, nhiễm khuẩn – lá ổi giúp thu liễm dịch tiêu hóa, giảm viêm niêm mạc, hạn chế buồn nôn, tiêu chảy.
Còn với viêm dạ dày mạn tính – tức tổn thương lâu ngày, tái đi tái lại, sinh khí trệ huyết ứ – lá ổi lại giúp làm lành lớp niêm mạc, điều hòa tỳ vị, giảm tiết axit, giảm đau từng cơn, đồng thời cải thiện hấp thu.
Cách làm bột lá ổi non tại nhà
Chuẩn bị:
-
Lá ổi non (lá bánh tẻ, không sâu bệnh): 300g
-
Dụng cụ: dao, rổ, khăn sạch, máy sấy hoặc phơi nắng, máy xay sinh tố hoặc cối xay khô
Các bước thực hiện:
-
Rửa sạch lá ổi với nước muối loãng, để ráo nước hoàn toàn.
-
Phơi khô tự nhiên trong 3–5 ngày nắng to hoặc dùng máy sấy ở nhiệt độ thấp (dưới 50 độ) đến khi lá khô giòn.
-
Xay thành bột mịn, bảo quản trong hũ thủy tinh kín, nơi khô ráo.
Bột có thể dùng dần trong 1–2 tháng, đảm bảo tiện lợi, không mất công sắc thuốc hằng ngày.
Cách dùng bột lá ổi non trị viêm dạ dày
- Liều dùng: 1 thìa cà phê bột lá ổi (tương đương 2–3g), pha với 150–200ml nước ấm.
- Thời điểm uống: 2 lần mỗi ngày – sáng sớm và tối trước khi đi ngủ (lúc bụng rỗng) để lớp hoạt chất phủ đều lên niêm mạc dạ dày.
- Hiệu quả: Sau 7–10 ngày, người bệnh có thể thấy giảm ợ hơi, đau tức, dễ ăn uống hơn. Dùng đều đặn từ 1–3 tháng giúp hỗ trợ làm lành tổn thương và ngăn tái phát.
Cô bác anh chị lưu ý khi sử dụng bột lá ổi
-
Không dùng cho người táo bón kéo dài, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.
-
Không uống cùng lúc với thuốc Tây điều trị viêm dạ dày, nên cách nhau ít nhất 1 tiếng.
-
Người thể nhiệt (nóng trong, mụn nhọt, miệng khô) nên dùng liều thấp hơn hoặc kết hợp với thảo dược thanh nhiệt như cam thảo, bạc hà để điều hòa tính thuốc.
Cô bác anh chị thân mến,
Y học cổ truyền không trị bệnh bằng cách “cắt ngọn”, mà luôn nhắm tới cái “gốc”. Với bệnh viêm dạ dày, gốc là tỳ vị suy yếu, khí trệ huyết ứ, hàn – nhiệt xâm lấn không điều hòa. Vì vậy, nguyên tắc điều trị cần song hành giữa kiện tỳ – ôn trung – hoạt huyết – chỉ thống. Bột lá ổi, khi dùng đúng cách, giúp se niêm mạc, cầm viêm, bớt dịch vị – nhưng song song đó, vẫn cần điều chỉnh ăn uống, sinh hoạt và thư giãn tinh thần.
Một bài thuốc tốt chỉ phát huy khi được gieo vào một mảnh đất tốt – tức là cơ thể và tâm trí của người bệnh cần thuận hòa. Đừng đợi dạ dày lên tiếng mới nghĩ đến chữa, mà hãy học cách lắng nghe từ những dấu hiệu nhỏ nhất – đầy hơi, chướng bụng, ăn vào đau – đó là lúc dạ dày đang cần được vỗ về.
Bài thuốc từ bột lá ổi non là một phương tiện – còn sức khỏe là hành trình. Mình mong rằng, qua mỗi ly thuốc từ lá ổi, cô bác cảm nhận được sự hồi phục từng ngày – như một mầm non vươn lên sau những ngày đất khô, chỉ cần tưới đúng cách là lại xanh tốt.
Chúc cô bác anh chị mạnh khỏe, dạ dày êm dịu, ăn ngon ngủ ngon, lòng nhẹ như mây bay.
TTƯT, Bác sĩ Lê Phương
