Viêm da cơ địa ở chân là một căn bệnh da liễu thường gặp. Đây là bộ phận rất dễ gặp phải các vấn đề viêm nhiễm do thường xuyên phải tiếp xúc với nền nhà. Bệnh thường xuất hiện các triệu chứng như ngứa ngáy, nứt nẻ ở bàn chân, ngón chân và xung quanh bắp chân. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới cuộc sống sinh hoạt của người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết hơn về căn bệnh này.
Viêm da cơ địa ở chân là gì?
Viêm da cơ địa hay còn được dân gian gọi là bệnh chàm. Đây là một căn bệnh da liễu với những biểu hiện như ngứa ngáy, mẩn đỏ, nứt nẻ, bong tróc tại vị trí bị tổn thương. Bệnh thường xuất hiện do cơ thể bị mất đi lớp bảo vệ tự nhiên, khiến da bị yếu đi, giảm đề kháng và dễ bị vi khuẩn xâm nhập.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm da cơ địa ở chân sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, giấc ngủ và cuộc sống sinh hoạt. Mặc dù căn bệnh này không lây nhiễm từ người bệnh sang người bình thường nhưng lại có khả năng di truyền từ ông bà cha mẹ cho con cái.
Viêm da cơ địa ở chân là một căn bệnh mãn tính và thường tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Chính vì vậy rất khó để điều trị căn bệnh này tận gốc. Các loại thuốc được sử dụng chủ yếu với mục đích cải thiện các triệu chứng khó chịu của bệnh và ngăn không cho bệnh lây lan sang những vùng da lành.
Triệu chứng của bệnh
Người bị bệnh viêm da cơ địa ở chân thường có những dấu hiệu đặc trưng như sau:
- Nổi nhiều cụm mụn nước ở ngón chân, bàn chân.
- Những nốt mụn này gây ngứa ngáy, tấy đỏ và nóng ran.
- Khi tiếp xúc với nước các vết thương sẽ trở nên ngứa hơn, da bị khô ráp, nổi mẩn đỏ, lở loét, tiết dịch.
- Khi các nốt mụn nước bị vỡ, tiết dịch, có thể gây viêm nhiễm, sưng tấy.
- Triệu chứng gây bệnh thường kéo dài từ 2-3 tuần. Sau đó làn da sẽ trở nên khô và căng nứt.
- Vùng da ở chân có nguy cơ bị nhiễm trùng, bội nhiễm, hoại tử da với các dấu hiệu như sốt cao, da sưng đỏ, nóng rát, mưng mủ.
Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh viêm da cơ địa ở chân
Hiện nay các chuyên gia vẫn chưa tìm ra được chính xác nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa ở chân là gì. Tuy nhiên có rất nhiều yếu tố nguy cơ khiến bạn dễ mắc phải căn bệnh này hơn những người khác.
- Do di truyền: Nếu trong gia đình của bạn có ông bà, cha mẹ từng bị viêm da cơ địa hoặc các bệnh viêm da khác thì khả năng bạn bị di truyền căn bệnh này là rất cao.
- Dị ứng với các chất dị nguyên: Các chất dị nguyên dễ gây ra căn bệnh viêm da bao gồm chất hóa học, chất tẩy rửa, thực phẩm, kim loại, phấn hoa, nhựa thực vật, lông động vật, mỹ phẩm,… Khi người bệnh tiếp xúc với các yếu tố này sẽ dễ gặp phải tình trạng viêm da cơ địa.
- Yếu tố môi trường: Khói xe, bụi bẩn, mạt nhà, nguồn nước ô nhiễm, ánh nắng mặt trời, thời tiết thay đổi đột ngột,… là những yếu tố khiến người bệnh dễ gặp phải các bệnh như viêm da cơ địa, viêm da tiếp xúc, vảy nến, tổ đỉa, dị ứng,…
Cách chữa bệnh viêm da cơ địa ở chân hiệu quả
Hiện nay, với sự phát triển của Y học hiện đại và sự kế thừa những tinh hoa của Y học cổ truyền mà đã có rất nhiều phương pháp giúp điều trị bệnh viêm da cơ địa ở chân hiệu quả. Dựa vào tình trạng bệnh và khả năng đáp ứng điều trị của từng người, bác sĩ sẽ đưa ra cho bạn phác đồ phù hợp, an toàn và hiệu quả.
Dưới đây là một số phương pháp giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa, bạn có thể tham khảo:
Điều trị bằng thuốc Tây y
Đối với việc điều trị bằng Tây y, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng các loại thuốc bôi da hoặc thuốc uống để làm giảm ngứa ngáy, viêm nhiễm và giúp phục hồi các tổn thương trên da.
- Thuốc kháng histamin: Nhóm thuốc này giúp giảm ngứa, an thần, gây ngủ, làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh. Một số loại thuốc có thể kể đến như: Cetirizin, clorpheniramin, diphenhydramin, doxylamin, fexofenadin,…
- Thuốc bôi chứa thành phần corticosteroid: Nhóm thuốc này bao gồm các loại gel, kem bôi da, kem dưỡng da, thuốc mỡ,… giúp giảm ngứa, cấp ẩm, làm mềm da, cải thiện tình trạng bong tróc, thúc đẩy làn da nhanh phục hồi.
- Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ: Bao gồm các loại thuốc như Tacrolimus và pimecrolimus giúp ức chế các tế bào T, được sử dụng cho bệnh viêm da cơ địa từ nhẹ đến trung bình.
- Thuốc Crisaborole bôi tại chỗ: Nhóm thuốc này giúp ức chế phosphodiesterase-4, có tác dụng điều trị bệnh viêm da cơ địa cho bệnh nhân từ 2 tuổi trở lên.
- Thuốc ức chế miễn dịch toàn thân: Bao gồm các loại thuốc như cyclosporine, methotrexate, mycophenolate, azathioprine,… có tác dụng ức chế chức năng của tế bào T. Thuốc được chỉ định dùng cho bệnh viêm da cơ địa từ trung bình đến nặng, khi bệnh đã lan rộng, khó chữa.
- Điều trị bội nhiễm: Sử dụng các loại thuốc kháng sinh tại chỗ như mupirocin, axit fusidic để điều trị tình trạng bội nhiễm do tụ cầu gây ra.
Quang trị liệu
Quang trị liệu là một phương pháp tân tiến được áp dụng cho những đối tượng không đáp ứng với việc điều trị bằng các loại thuốc uống, thuốc bôi. Việc điều trị bằng quang trị liệu được diễn ra khá đơn giản và nhanh chóng. Bác sĩ sẽ để vùng da bị bệnh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời tự nhiên được kiểm soát. Có thể sử dụng tia UVB dải rộng, UVB dải hẹp, UVA đơn độc.
Phương pháp này được đánh giá là mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên nếu dùng lâu dài có thể gây ra nhiều tác hại như: Lão hóa sớm, thay đổi màu sắc da, tăng nguy cơ ung thư da,…. Hơn nữa chi phí điều trị tương đối đắt và chỉ áp dụng tại các bệnh viện lớn. Vì vậy phương pháp quang trị liệu thường ít được sử dụng, đặc biệt là các đối tượng như trẻ em, trẻ sơ sinh và phụ nữ có thai.
Sử dụng mẹo dân gian
Đối với những trường hợp bị viêm da cơ địa ở chân giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể tham khảo sử dụng một số phương pháp dân gian như sử dụng lá bàng, lá khế, lá ổi, dầu dừa, nha đam, mật ong, lá trầu không, lá đu đủ,… những nguyên liệu này vô cùng lành tính, an toàn cho da và giúp tiết kiệm chi phí hiệu quả.
Một số mẹo chữa bệnh có thể kể đến như:
Dùng lá khế: Lá khế có vị chua, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độ, kháng viêm, diệt khuẩn hiệu quả. Sử dụng lá khế đun nước ngâm rửa chân tay sẽ giúp bạn cải thiện được tình trạng viêm da cơ địa ở chân hiệu quả.
- Chuẩn bị 1 nắm lá khế, rửa sạch và vò nát.
- Cho lá khế vào nồi đun sôi với 1 lít nước.
- Có thể cho thêm muối hạt vào để tăng hiệu quả kháng khuẩn.
- Khi nước sôi bạn tắt bếp và đổ nước ra chậu lớn.
- Pha thêm với một ít nước lạnh vừa đủ để ngâm chân.
- Thời gian ngâm khoảng 15-20 phút, sau đó bạn rửa chân lại với nước sạch.
- Áp dụng mỗi ngày 1 lần vào buổi tối trước khi đi ngủ sẽ giúp giảm ngứa ngáy viêm nhiễm rất tốt.
Dầu dừa: Dầu dừa là một nguyên liệu tự nhiên được dùng nhiều trong lĩnh vực làm đẹp. Trong thành phần của dầu dừa có chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho làn da, giúp dưỡng ẩm, chống khô ráp, bong tróc, đồng thời hỗ trợ kháng viêm, diệt khuẩn, ngăn ngừa kích ứng ngứa rát da.
- Người bệnh rửa sạch vùng da bị bệnh, sau đó lau khô với khăn bông mềm.
- Thoa dầu dừa lên da và massage đều đặn, nhẹ nhàng khắp bàn chân và ngón chân.
- Nằm xuống và nghỉ ngơi trong khoảng 45-60 phút, thời gian này bạn không được để chân chạm đất.
- Sau đó bạn rửa lại với nước sạch và dùng khăn lau khô nước.
- Không để dầu dừa qua đêm vì sẽ dính vào chăn đệm, quần áo.
Nha đam: Nha đam là một dược liệu tự nhiên có thành phần vô cùng dịu nhẹ. Sử dụng gel nha đam bôi lên vùng da bị viêm da cơ địa sẽ giúp giảm ngứa ngáy, bong tróc, nứt nẻ. Bên cạnh đó gel nha đam cũng giúp chống oxy hóa, dưỡng ẩm, thúc đẩy quá trình phục hồi da được nhanh hơn.
- Chuẩn bị 1 nhánh nha đam tươi, gọt bỏ vỏ và tách lấy phần thịt gel bên trong.
- Rửa sạch da chân sau đó thoa gel nha đam trực tiếp lên da.
- Massage nhẹ nhàng khắp bàn chân và giữ nguyên trong vòng 20 phút.
- Khi gel nha đam khô lại trên da thì bạn rửa sạch với nước mát.
- Áp dụng mỗi tuần từ 3-4 lần bệnh viêm da cơ địa ở chân sẽ được thuyên giảm.
Lá ổi: Y học cho biết, lá ổi có chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp kháng viêm, diệt khuẩn, giảm ngứa, chữa lành các tổn thương trên da. Đây là một nguyên liệu tự nhiên vô cùng lành tính, không độc, người bệnh có thể đun nước để uống, để tắm hoặc ngâm rửa vùng da bị tổn thương đều được.
- Chuẩn bị 1 nắm lá ổi tươi, đem rửa sạch, để ráo nước.
- Cho nguyên liệu lá ổi vào nồi đun sôi với 1 lít nước.
- Khi nước bạn sôi hạ nhỏ lửa và tiếp tục đun thêm 15 phút nữa.
- Tắt bếp, cho thêm một chút muối hạt vào.
- Đổ nước lá ổi ra thau, thêm nước lạnh vừa đủ để ngâm chân.
- Bạn ngâm khoảng 15-20 phút, phần bã lá có thể chà nhẹ lên da.
- Mỗi ngày thực hiện một lần cho đến khi bệnh khỏi hẳn.
Điều trị viêm da cơ địa ở chân bằng thuốc Đông y
Bên cạnh những phương pháp điều trị trên, người bệnh cũng có thể tham khảo các bài thuốc chữa bệnh từ Đông y. Y học cổ truyền chủ yếu sử dụng các loại dược liệu để kết hợp thành một bài thuốc giúp tăng cường sức đề kháng, bồi bổ ngũ tạng, điều hòa khí huyết và ngăn ngừa bệnh bùng phát trong tương lai.
Dưới đây là một số bài thuốc Đông y chữa viêm da cơ địa ở chân, người bệnh có thể tham khảo.
Bài thuốc 1:
Bài thuốc này có tác dụng thanh nhiệt, trừ phong thấp, giảm ngứa ngáy, cải thiện tình trạng mẩn đỏ, mụn nước, phù nề, tiết dịch, đau nhói.
- Chuẩn bị: 4g quốc lão, 6g thuyền thoái, 12g bồ công anh, 12g hương truật, 8g hắc phong tử, 8g phòng phong, 10g tần quy, 10g kinh giới, 10g khổ sâm, 12g thổ phục linh, 12g sài đất, 8g tri loại, 8g thạch cao, 12g tích tuyết thảo, 12g sinh địa, 12g kim ngân hoa.
- Cách thực hiện: Các dược liệu trên rửa sạch, sắc cùng với 2 lít nước. Đun sôi lửa nhỏ đến khi cạn còn 2/3 ấm thì tắt bếp. Nước thuốc thu được người bệnh chia thành 3 phần và uống hết trong ngày. Thực hiện liên tục trong thời gian dài đến khi bệnh khỏi thì ngừng.
Bài thuốc 2:
Bài thuốc này chủ yếu sử dụng cho những người bị viêm da cơ địa do dị ứng thức ăn, lông động vật, thời tiết thay đổi thất thường,…
- Chuẩn bị: 12g lá đỏ, 12g sài đất, 8g hoàng liên, 12g mạch đông, 12g đẳng sâm, 12g ngân hoa, 10g huyết sâm, 12g rau má, 8g toái cốt tử.
- Cách thực hiện: Rửa sạch dược liệu, để ráo nước và cho vào nồi đun cùng với 2 lít nước. Khi nước sôi thì vặn nhỏ lửa đến khi cạn còn 1 nửa thì tắt bếp. Mỗi ngày uống 1 thang sẽ giúp bệnh nhanh chóng được chữa khỏi.
Bài thuốc 3:
Bài thuốc này có tác dụng tán phong, trừ thấp, thanh nhiệt, giải độc, cải thiện hiệu quả các triệu chứng ngứa ngáy, bong tróc, viêm nhiễm, đóng vảy,… do bệnh viêm da cơ địa gây ra.
- Chuẩn bị: Phòng phong, sà diệp sài hồ, kinh giới, độc hoạt, bạch tiên bì, thương hoạt, thuyền thoái, bạch dược, đường quất, ngân hoa, bồ công anh và bạch linh với liều lượng vừa đủ.
- Cách thực hiện: Những dược liệu trên rửa sạch và cho vào nồi đun cùng 2 lít nước. Đun sôi nhỏ lửa trong vòng 60 phút rồi tắt bếp. Lọc lấy nước, chia thành 3 phần bằng nhau rồi uống hết trong ngày. Kiên trì thực hiện đều đặn cho đến khi bệnh viêm da cơ địa ở chân được chữa khỏi.
Phòng ngừa và lưu ý quan trọng trong quá trình điều trị
Bệnh viêm da cơ địa hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, lành mạnh. Dưới đây là một số lưu ý người bệnh cần nắm rõ để giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh.
- Giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ bằng cách tắm rửa thường xuyên. Nên dùng nước ấm, tránh tắm bằng nước quá nóng hoặc quá lạnh. Đồng thời bạn nên lựa chọn những loại sữa tắm có thành phần dịu nhẹ để không làm ảnh hưởng đến da.
- Trong thời gian điều trị bệnh, nên hạn chế đi tất và các loại giày, thay vào đó bạn nên sử dụng dép xỏ ngón để giúp bàn chân được thông thoáng, không bí bách.
- Chú ý không để chân tiếp xúc với vùng nước bẩn hoặc hóa chất, chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu,… Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì nên đi thêm ủng và dùng găng tay cao su.
- Nên uống nhiều nước, bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin và khoáng chất để cung cấp độ ẩm cho da, tăng cường hệ miễn dịch giúp làn da luôn khỏe mạnh.
- Vào mùa đông khi thời tiết hanh khô bạn hãy giữ cho độ ẩm không khí ở mức phù hợp bằng cách sử dụng máy tạo độ ẩm để tránh da bị khô nẻ.
- Nên kết hợp sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp cho da chân, da tay để giúp làn da luôn mềm mại, mịn màng.
- Phòng ngừa bệnh tiến triển bằng cách hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều niken hoặc các kim loại vi lượng như: Giá đỗ, thịt cá hộp, hạt điều, socola, cacao, đậu nành,… Ngoài ra bạn người bệnh cũng nên kiêng dùng đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ, nhiều đường,…
- Không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, nước ngọt có gas và thuốc lá. Bởi những loại đồ uống này có thể khiến hệ miễn dịch bị suy giảm, khiến bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn.
Ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường của sức khỏe, người bệnh cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra nguyên nhân. Từ đó đưa ra được phương án điều trị kịp thời và phù hợp, tránh để bệnh diễn biến nghiêm trọng và tái phát nhiều lần.
