Viêm xoang cấp tính: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm xoang cấp tính không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Cô bác anh chị nào từng mắc phải chắc hẳn sẽ hiểu cảm giác đau nhức, nghẹt mũi kéo dài, có khi còn kèm theo ho, sốt. Bác sĩ Phương nhớ như in một trường hợp bệnh nhân đến khám, mặt mũi mệt mỏi vì phải chịu đựng những triệu chứng này suốt mấy ngày liền. Qua quá trình điều trị, tôi đã chứng kiến sự thay đổi rõ rệt khi kết hợp giữa Y học hiện đại và những biện pháp hỗ trợ từ Y học cổ truyền. Đó là cảm giác hạnh phúc khi thấy bệnh nhân thở phào nhẹ nhõm sau bao ngày đeo đẳng triệu chứng viêm xoang cấp tính.

Viêm xoang cấp tính là gì?

Viêm xoang cấp tính là tình trạng viêm nhiễm xảy ra trong các xoang mũi, thường do vi khuẩn, virus hoặc dị ứng gây nên. Bệnh có thể xuất hiện nhanh chóng và kéo dài trong một thời gian ngắn, gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe chung. Bác sĩ Lê Phương đã gặp nhiều bệnh nhân đến khám trong tình trạng sưng đau mặt, nghẹt mũi, thậm chí có lúc sốt cao, khiến cuộc sống của họ bị đảo lộn hoàn toàn.

Triệu chứng khởi phát

  • Nghẹt mũi và chảy mũi: Triệu chứng dễ nhận biết nhất, ban đầu là nghẹt mũi một bên, sau đó lan sang cả hai bên mũi, kèm theo dịch nhầy chảy ra từ mũi.
  • Đau đầu: Đau nhức ở vùng trán, vùng xoang hàm hoặc quanh mắt, cảm giác như áp lực đè nặng.
  • Ho khan: Khó chịu, ho liên tục, đặc biệt vào ban đêm, có thể kéo dài làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Triệu chứng đặc trưng

  • Đau và căng tức vùng mặt: Đau thường tăng lên khi cúi đầu hoặc khi thay đổi tư thế.
  • Mũi có mùi hôi: Dịch mũi có thể đặc và có mùi hôi, khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu.
  • Sốt nhẹ: Thường xảy ra kèm theo cảm giác mệt mỏi, đau nhức toàn thân, thậm chí là sốt cao trong một số trường hợp.

Bác sĩ Lê Phương đã từng chứng kiến những bệnh nhân có triệu chứng viêm xoang cấp tính kéo dài suốt một tuần lễ, làm họ mệt mỏi và ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống hàng ngày. Khi những dấu hiệu này xuất hiện, điều quan trọng là nhanh chóng tìm cách can thiệp và điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân gây viêm xoang cấp tính từ góc nhìn Đông y

Viêm xoang cấp tính theo quan điểm Đông y không chỉ đơn giản là sự viêm nhiễm mà còn là biểu hiện của sự mất cân bằng trong cơ thể. Theo Bác sĩ Lê Phương, khi cơ thể suy yếu, khí huyết không thông, chức năng tạng phế và thận bị suy giảm, sẽ tạo cơ hội cho ngoại tà (phong hàn, phong nhiệt) xâm nhập vào cơ thể, gây ra viêm xoang.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm xoang

  • Phong hàn xâm nhập: Đông y cho rằng, khi cơ thể bị nhiễm lạnh, lạnh xâm nhập vào mũi và xoang sẽ làm tắc nghẽn khí huyết, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.
  • Phế khí suy yếu: Phế là tạng chủ yếu đảm nhận chức năng bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài. Khi phế khí suy giảm, cơ thể dễ bị nhiễm trùng, nhất là các bệnh về mũi và xoang.
  • Tỳ hư ẩm thấp: Tỳ là cơ quan chủ yếu trong việc vận hóa nước. Khi tỳ hư, cơ thể sẽ sinh ra ẩm thấp, dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trong xoang mũi.

Bác sĩ Lê Phương từng điều trị cho một bệnh nhân bị viêm xoang cấp tính do phong hàn xâm nhập. Người bệnh thường xuyên tiếp xúc với không khí lạnh, kèm theo đó là sự suy giảm chức năng tỳ. Sau một thời gian dùng các phương pháp bổ phế, trừ hàn, bệnh nhân đã giảm hẳn triệu chứng nghẹt mũi và đau đầu.

Đối tượng dễ mắc viêm xoang cấp tính

Mặc dù viêm xoang cấp tính có thể gặp ở bất kỳ ai, nhưng theo quan điểm của Đông y, một số đối tượng dưới đây sẽ dễ bị ảnh hưởng do sự mất cân bằng trong cơ thể.

Những người có sức đề kháng yếu

  • Người có tỳ hư, phế khí yếu: Theo Đông y, khi tỳ khí yếu, cơ thể không thể chuyển hóa tốt các chất trong cơ thể, dễ bị nhiễm trùng và tạo ra ẩm thấp.
  • Người mắc bệnh nền: Những bệnh nhân bị tiểu đường, huyết áp cao hay các bệnh về thận sẽ có khả năng bị viêm xoang cấp tính cao hơn vì hệ miễn dịch bị suy yếu.

Người sống trong môi trường ô nhiễm

  • Không khí ô nhiễm: Môi trường sống có nhiều khói bụi, hóa chất sẽ khiến mũi và xoang dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, vi rút, gây viêm nhiễm.
  • Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Mùa đông lạnh hay sự thay đổi nhiệt độ đột ngột là yếu tố nguy cơ khiến cơ thể không kịp thích ứng, dễ gây tắc nghẽn trong mũi và xoang.

Trong quá trình điều trị cho những bệnh nhân sống trong môi trường ô nhiễm, Bác sĩ Lê Phương đã thấy rõ sự kết hợp của phương pháp y học hiện đại và cổ truyền giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng viêm nhiễm, nhờ vào việc điều chỉnh khí huyết và tăng cường chức năng tạng phế.

Biến chứng nguy hiểm của viêm xoang cấp tính

Viêm xoang cấp tính nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Bác sĩ Lê Phương đã gặp nhiều trường hợp bệnh nhân phải nhập viện do biến chứng từ viêm xoang cấp tính, khiến cuộc sống của họ gặp nhiều khó khăn.

Các biến chứng thường gặp

  • Nhiễm trùng lan rộng: Viêm xoang cấp tính có thể làm nhiễm trùng lan ra các khu vực khác như mắt, tai, hoặc thậm chí là não. Tình trạng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
  • Mất khả năng ngửi: Tình trạng viêm xoang kéo dài có thể làm tắc nghẽn các ống thông mũi, ảnh hưởng đến khả năng nhận biết mùi và gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày.
  • Viêm tai giữa: Viêm xoang có thể dẫn đến sự lan truyền của vi khuẩn lên tai giữa, gây viêm và đau tai, ảnh hưởng đến thính giác.
  • Polyp xoang: Khi tình trạng viêm xoang kéo dài, có thể hình thành polyp trong xoang, làm tăng mức độ nghẹt mũi và khó thở, đôi khi phải phẫu thuật để loại bỏ.

Tôi nhớ một trường hợp bệnh nhân bị viêm xoang cấp tính mà không điều trị sớm, bệnh nhân đã bị nhiễm trùng lan lên mắt và suýt nữa phải nhập viện vì nguy cơ mất thị lực. Vì vậy, nếu phát hiện ra triệu chứng viêm xoang, cô bác anh chị đừng chủ quan, hãy thăm khám ngay để tránh những biến chứng nguy hiểm.

Chẩn đoán viêm xoang cấp tính

Chẩn đoán viêm xoang cấp tính chính xác là bước quan trọng để xác định phương pháp điều trị hiệu quả. Việc nhận diện đúng nguyên nhân và mức độ bệnh giúp bác sĩ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp. Bác sĩ Lê Phương luôn nhấn mạnh rằng việc thăm khám kỹ càng là rất cần thiết.

Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang cấp tính

  • Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng bệnh nhân đang gặp phải, như đau đầu, nghẹt mũi, chảy mũi, ho, sốt. Qua đó, bác sĩ sẽ có cái nhìn ban đầu về tình trạng của bệnh.
  • Chụp X-quang hoặc CT xoang: Đây là phương pháp giúp xác định tình trạng viêm nhiễm trong các xoang, có thể phát hiện được mức độ tắc nghẽn và viêm xoang.
  • Nội soi mũi xoang: Nội soi giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong xoang mũi, từ đó phát hiện sự viêm nhiễm, polyp hoặc các dị vật có thể gây tắc nghẽn.
  • Xét nghiệm dịch mũi: Đôi khi bác sĩ sẽ yêu cầu làm xét nghiệm dịch mũi để xác định tác nhân gây bệnh, từ đó chọn đúng loại thuốc điều trị.

Trong quá trình điều trị cho bệnh nhân viêm xoang, tôi đã từng phải áp dụng phương pháp nội soi mũi để xác định chính xác mức độ viêm nhiễm. Điều này giúp tôi đưa ra phác đồ điều trị kết hợp giữa thuốc Tây y và các biện pháp hỗ trợ từ Y học cổ truyền, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng hơn.

Khi nào cần gặp bác sĩ về viêm xoang cấp tính?

Viêm xoang cấp tính đôi khi có thể tự khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách, nhưng có những tình huống cần phải gặp bác sĩ ngay để tránh biến chứng. Bác sĩ Lê Phương muốn chia sẻ với cô bác anh chị một số dấu hiệu quan trọng, khi gặp phải, nên đến khám ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Những dấu hiệu cần gặp bác sĩ ngay

  • Đau đầu nghiêm trọng và liên tục: Nếu cơn đau đầu trở nên nặng nề, không thuyên giảm với thuốc giảm đau thông thường, có thể là dấu hiệu của sự lan rộng viêm nhiễm.
  • Sốt cao không hạ: Khi bị viêm xoang cấp tính, sốt có thể là một triệu chứng kèm theo. Tuy nhiên, nếu sốt kéo dài trên ba ngày, hoặc sốt cao liên tục, cần phải tìm sự trợ giúp từ bác sĩ.
  • Khó thở hoặc đau tức ngực: Nếu cảm thấy khó thở hoặc có triệu chứng đau tức vùng ngực, rất có thể là do viêm xoang đã ảnh hưởng đến đường hô hấp dưới.
  • Mắt sưng và đỏ: Viêm xoang có thể dẫn đến nhiễm trùng mắt hoặc gây tổn thương cho dây thần kinh mắt. Nếu thấy mắt bị sưng, đỏ hoặc có dấu hiệu viêm, cần gặp bác sĩ ngay.
  • Không ngửi được mùi trong thời gian dài: Mất khứu giác kéo dài do viêm xoang có thể là dấu hiệu của viêm xoang nghiêm trọng, cần được chẩn đoán và điều trị.

Tôi từng gặp trường hợp bệnh nhân đã phải nhập viện vì viêm xoang cấp tính không được điều trị sớm, dẫn đến viêm nặng và ảnh hưởng đến mắt. Vì vậy, khi có những dấu hiệu này, cô bác anh chị đừng chần chừ, hãy gặp bác sĩ ngay.

Cách phòng ngừa viêm xoang cấp tính hiệu quả

Phòng ngừa viêm xoang cấp tính không khó, nhưng cần sự kiên trì và chú ý trong việc bảo vệ cơ thể khỏi những yếu tố tác động từ bên ngoài. Việc duy trì một lối sống lành mạnh và sử dụng các biện pháp phòng tránh thích hợp sẽ giúp cô bác anh chị hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh.

Các biện pháp phòng ngừa viêm xoang cấp tính

  • Giữ vệ sinh mũi và xoang: Vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối sinh lý giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, bảo vệ mũi và xoang khỏi viêm nhiễm.
  • Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố dị ứng: Nếu cô bác anh chị có cơ địa dị ứng, hãy tránh xa các tác nhân như phấn hoa, bụi bẩn, khói thuốc lá. Sử dụng khẩu trang khi ra ngoài, nhất là trong môi trường ô nhiễm.
  • Giữ ấm cơ thể: Thời tiết lạnh hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột là nguyên nhân chính gây viêm xoang. Hãy luôn giữ ấm cho cơ thể, đặc biệt là vùng mũi và cổ trong mùa đông.
  • Tăng cường sức đề kháng: Bổ sung đầy đủ vitamin, dưỡng chất giúp tăng cường sức khỏe cho cơ thể, đặc biệt là vitamin C và các loại thảo dược giúp bồi bổ phế khí, nâng cao khả năng chống lại tác nhân gây bệnh.
  • Điều trị bệnh nền kịp thời: Các bệnh lý về mũi, dị ứng hay cảm cúm nếu không được điều trị triệt để có thể dẫn đến viêm xoang. Cô bác anh chị hãy theo dõi và điều trị các bệnh lý này sớm để tránh biến chứng.

Trong suốt thời gian tư vấn và điều trị cho bệnh nhân viêm xoang, tôi nhận thấy rằng việc phòng ngừa không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn giảm thiểu chi phí điều trị lâu dài. Một chế độ ăn uống hợp lý, kết hợp với việc giữ vệ sinh cơ thể và tránh tiếp xúc với yếu tố nguy cơ sẽ là chìa khóa để giảm thiểu các nguy cơ gây bệnh.

Phương pháp điều trị viêm xoang cấp tính

Chọn đúng phương pháp điều trị viêm xoang cấp tính không chỉ giúp giảm nhanh các triệu chứng mà còn ngăn ngừa tái phát và giảm thiểu biến chứng. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm riêng, và việc kết hợp các phương pháp này một cách hợp lý sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất. Bác sĩ Lê Phương muốn chia sẻ với cô bác anh chị những phương pháp điều trị phổ biến mà tôi đã áp dụng thành công trong nhiều năm qua.

Điều trị bằng thuốc Tây y

Khi viêm xoang cấp tính trở nặng, thuốc Tây y thường là lựa chọn đầu tiên để giảm nhanh các triệu chứng và điều trị nhiễm trùng. Các loại thuốc Tây y thường được sử dụng bao gồm:

  • Thuốc kháng sinh: Được chỉ định khi có dấu hiệu nhiễm trùng vi khuẩn. Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, giúp giảm viêm nhiễm và cải thiện tình trạng nghẹt mũi.
  • Thuốc chống viêm: Các thuốc như corticoid (dạng xịt mũi) giúp giảm viêm, giảm sưng tắc nghẽn trong xoang mũi, mang lại cảm giác thoải mái cho bệnh nhân.
  • Thuốc giảm đau và hạ sốt: Ibuprofen, paracetamol là những loại thuốc giảm đau, hạ sốt giúp giảm đau đầu, mệt mỏi do viêm xoang.

Lưu ý: Khi sử dụng thuốc kháng sinh, bác sĩ cần chỉ định cụ thể để tránh tình trạng kháng thuốc. Đồng thời, cần sử dụng đúng liều lượng và không tự ý dừng thuốc khi chưa hoàn thành liệu trình.

Tôi từng gặp một bệnh nhân mắc viêm xoang cấp tính đã phải dùng thuốc kháng sinh liên tục trong một thời gian dài nhưng không khỏi hoàn toàn. Việc dùng thuốc không hợp lý đôi khi có thể gây tác dụng phụ và làm bệnh tái phát nhiều lần. Vì vậy, cần theo dõi và thăm khám định kỳ khi dùng thuốc Tây y.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Mẹo dân gian sử dụng các nguyên liệu tự nhiên thường được nhiều người áp dụng vì sự đơn giản, dễ thực hiện và ít tác dụng phụ. Một số phương pháp phổ biến như:

  • Xông hơi bằng lá ngải cứu: Ngải cứu có tác dụng thông thoáng mũi, giúp giảm nghẹt mũi và hỗ trợ điều trị viêm xoang. Cô bác anh chị có thể xông hơi bằng nước lá ngải cứu nấu sôi.
  • Dùng nước muối sinh lý để rửa mũi: Đây là phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc làm sạch dịch nhầy trong mũi, giảm bớt sự tắc nghẽn và giúp thông thoáng đường hô hấp.
  • Chườm nóng vùng mặt: Chườm khăn nóng lên vùng xoang mũi giúp giảm sưng đau, giảm áp lực trong các xoang và làm dịu cơn đau đầu do viêm xoang.

Lưu ý: Mặc dù các phương pháp này khá an toàn, nhưng cần kiên trì và kết hợp với các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả cao. Nếu triệu chứng không giảm, cô bác anh chị nên tìm sự tư vấn của bác sĩ.

Điều trị bằng Y học cổ truyền

Y học cổ truyền coi viêm xoang cấp tính là do sự mất cân bằng của khí huyết và các yếu tố ngoại tà xâm nhập vào cơ thể. Phương pháp điều trị của Đông y chú trọng việc điều hòa cơ thể, bồi bổ khí huyết và loại trừ tác nhân gây bệnh từ gốc. Các phương pháp điều trị bao gồm:

  • Châm cứu và xoa bóp: Châm cứu các huyệt liên quan đến xoang giúp cải thiện lưu thông khí huyết, giảm viêm và đau nhức. Đây là phương pháp không dùng thuốc, giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng.
  • Sử dụng thuốc Đông y: Một số bài thuốc cổ truyền như “Bạch chỉ, Ma hoàng” có tác dụng làm thông mũi, giảm viêm xoang, phù hợp với những bệnh nhân có thể trạng yếu hoặc bị viêm xoang mãn tính.
  • Sử dụng các thảo dược: Các vị thuốc như tinh dầu tràm, tinh dầu bạc hà có tác dụng thông mũi, làm sạch xoang và giảm viêm nhiễm.

Ưu điểm: Điều trị bằng Y học cổ truyền giúp cải thiện sức đề kháng, ổn định chức năng tạng phế, hỗ trợ điều trị lâu dài và phù hợp với những bệnh nhân có viêm xoang mãn tính.

Trong nhiều năm điều trị, tôi nhận thấy rằng kết hợp Y học hiện đại và Y học cổ truyền mang lại hiệu quả vượt trội trong việc điều trị viêm xoang cấp tính. Đông y không chỉ giải quyết triệu chứng mà còn giúp cơ thể khỏe mạnh từ bên trong, ngăn ngừa bệnh tái phát.

Viêm xoang cấp tính nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng khó lường. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp cô bác anh chị cải thiện tình trạng bệnh một cách nhanh chóng và hiệu quả. Nếu cô bác anh chị đang gặp phải vấn đề về viêm xoang, đừng ngần ngại liên hệ với tôi để được tư vấn cụ thể và tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho tình trạng của mình.

Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương
Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương đã có kinh nghiệm gần 40 năm công tác trong ngành Y, làm việc tại các đơn vị thăm khám và chăm sóc sức khỏe bằng Y học cổ truyền. Bác sĩ Lê Phương từng giữ nhiều chức vụ quan trọng tại các đơn vị, bệnh viện Y học cổ truyền, hội Đông y Thành phố Hà Nội.
Đặt lịch hẹn ngay để được bác sĩ Thăm khám - Tư vấn miễn phí
Trò chuyện trực tuyến
Gọi Hotline
Đặt lịch khám
Gửi thành công!
Chúng tôi sẽ liên hệ với bạn sớm để xác nhận