Phác Đồ Điều Trị Bệnh Viêm Da Dầu

Tình trạng viêm đỏ da, ngứa ngáy, châm chích cùng lớp vảy da khô trắng bong tróc, xấu xí do bệnh viêm da dầu gây nên đã làm chao đảo cuộc sống của nhiều người bệnh. Điều trị viêm da tiết bã bằng thuốc y học cổ truyền (YHCT) hiện là giải pháp tối ưu không chỉ loại bỏ được các triệu chứng khó chịu trên da mà còn giải quyết tận sâu căn nguyên, ngừa bệnh tái phát trong thời gian dài.

Nguyên tắc điều trị bệnh viêm da dầu bằng YHCT

Ngứa ngáy, da bong tróc, đỏ rát vùng mặt, da đầu… không chỉ khiến người bệnh viêm da dầu khó chịu, mất tự tin mà còn ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ, sinh hoạt và công việc hằng ngày. Không ít người đã thử đủ loại kem bôi, dầu gội, thuốc kháng sinh nhưng bệnh vẫn tái đi tái lại, đặc biệt khi thời tiết thay đổi, cơ thể mệt mỏi hoặc stress kéo dài.

Dưới góc nhìn của Y học cổ truyền (YHCT), viêm da dầu không chỉ là vấn đề tại chỗ trên da mà còn phản ánh sự rối loạn bên trong cơ thể, chủ yếu liên quan tới tạng Tỳ, Can, huyết và khí:

• Khi cơ thể bị tác động bởi phong tà, thấp tà, nhiệt tà từ môi trường (thời tiết nóng ẩm, khí hậu thay đổi…), các tà khí này sẽ tụ lại ở da, gây đỏ da, ngứa ngáy, tăng tiết bã nhờn. Đây là yếu tố ngoại nhân quan trọng khiến bệnh dễ bùng phát.
• Người có tỳ vị yếu thường tiêu hóa kém, ăn uống thất thường khiến thức ăn không được chuyển hóa hết, sinh ra thấp trọc. Thấp trọc lâu ngày hóa nhiệt, bốc lên phần da làm da viêm, tiết dầu và nổi mẩn.
• Khi tâm lý bị ức chế, lo nghĩ nhiều, cáu giận kéo dài sẽ khiến can khí bị uất kết, dễ hóa hỏa. Hỏa nhiệt từ gan sẽ theo kinh lạc đưa lên da, gây ngứa, nóng rát, bong vảy –  đặc trưng của viêm da dầu.
• Người có khí huyết suy yếu, lưu thông kém khiến da không được nuôi dưỡng đầy đủ. Da khô, dễ kích ứng và dễ bị phong tà xâm nhập, gây ngứa dai dẳng và tái phát liên tục.

Vậy nên trong YHCT,  nguyên tắc điều trị viêm da dầu cần phải:

• Khu phong – thanh nhiệt – hóa thấp: Tác động vào căn nguyên bệnh, giúp đẩy lùi phong tà, thanh lọc nhiệt độc, tiêu trừ thấp trọc tích tụ dưới da. Nhờ vậy giảm nhanh tình trạng viêm đỏ, nhờn rít, bong vảy.
• Dưỡng huyết – nhuận phu: Bổ sung khí huyết, tăng tuần hoàn giúp da được nuôi dưỡng tốt hơn. Từ đó phục hồi làn da khỏe mạnh, giảm tình trạng khô, nứt nẻ, kích ứng.
• Kiện tỳ – lợi thấp: Củng cố hệ tiêu hóa để khí huyết lưu thông và vận hóa thức ăn tốt hơn. Khi tỳ vị khỏe, thấp nội sinh sẽ được bài trừ hiệu quả, hạn chế nguy cơ bệnh tái phát.
• Thư can – giải uất: Điều hòa cảm xúc, hỗ trợ giảm stress – nguyên nhân khiến can khí uất kết. Kết hợp điều trị tinh thần giúp bệnh ổn định lâu dài, tránh tái đi tái lại.

Phác đồ điều trị 

YHCT điều trị bệnh theo nguyên tắc “biện chứng luận trị” tức dựa theo bệnh cảnh từng người mà đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Sau khi thăm khám và chẩn đoán bệnh, các bác sĩ sẽ gia giảm thành phần thảo dược cho phù hợp, nhằm mang lại hiệu quả điều trị bệnh an toàn, tốt nhất cho bệnh nhân. Trong điều trị viêm da dầu, bác sĩ Lê Phương cũng tuân thủ theo nguyên tắc trên và xây dựng phác đồ điều trị gồm 3 giai đoạn:

• Giai đoạn điều trị triệu chứng (khu tà): Người bệnh có thể thấy sự thay đổi tích cực các triệu chứng như tiêu sưng giảm ngứa, trừ đỏ rát da,… bằng phép chữa khu phong, trừ thấp, thanh nhiệt giải độc. Nhờ đó, tình trạng ngứa ngứa ngáy, khô rát da được thuyên giảm, bong tróc vảy được hạn chế,…
• Giai đoạn điều trị gốc bệnh (bổ tạng phủ): Bài thuốc tác động vào bên trong nhằm tiêu trừ độc tố tích tụ bên trong cơ thể, phục hồi tạng phủ bị hư tổn, dưỡng da khỏe mạnh bằng cách bồi bổ khí huyết, tăng cường công năng của gan, thận, phế giúp bài trừ hoàn toàn độc tố.
• Giai đoạn dự phòng bệnh (bổ chính khí): Bằng cách bổ khí dưỡng huyết, điều hòa chính khí, dưỡng can thận, bài thuốc giúp tăng cường sức khỏe da, nâng cao khả năng phòng chống bệnh tật, duy trì hiệu quả điều trị bền vững. Qua đó, người bệnh không chỉ hạn chế được nguy cơ viêm da dầu tái phát mà còn phòng ngừa nhiều bệnh lý khác.

Các giai đoạn trong phác đồ điều trị có thể được điều chỉnh linh hoạt theo nguyên tắc: Cấp trị tiêu – Hoãn trị bản hay Tiêu bản kiêm trị. Nghĩa là điều trị triệu chứng trước rồi mới điều trị nguyên nhân gây bệnh hoặc xử lý triệu chứng và căn nguyên gây bệnh cùng lúc tùy thuộc vào tình trạng bệnh mỗi người. Việc cá nhân hóa điều trị như vậy nhằm đảm bảo an toàn và tối ưu hiệu quả chữa bệnh cho bệnh nhân. Bởi cơ địa từng người là khác nhau và việc đáp ứng thuốc hay phản ứng với các tác nhân là khác nhau.

NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ TỪ BÁC SĨ LÊ PHƯƠNG

Bài thuốc điều trị 

Trong bài thuốc điều trị viêm da dầu, bác sĩ Phương phối hợp đa dạng các vị thuốc để xử lý triệu chứng lẫn đẩy lùi căn nguyên bệnh. Nhóm thảo dược được sử dụng chủ yếu gồm:

• Các thảo dược giảm tiết bã nhờn và tiêu viêm. Trong khi Kim ngân hoa, Bồ công anh, Diệp hạ châu,… có công dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, làm mát máu và giảm tiết bã nhờn thì nhóm Kinh giới, Phòng phong, Thương truật,… sẽ có tác dụng khu phong, tán thấp, làm dịu da và ngăn ngừa tình trạng viêm tái phát.
• Các thảo dược tăng cường chuyển hóa và nuôi dưỡng da: Bạch truật và Ý dĩ nhân giúp cải thiện khả năng chuyển hóa trong cơ thể, phục hồi sự đàn hồi của da. Trong khi đó, Đương quy và Sinh địa bổ sung dưỡng huyết, giúp da mềm mại và nuôi dưỡng từ sâu bên trong.
• Các thảo dược kiện tỳ và loại bỏ thấp nhiệt: Bạch truật, Cam thảo, và Hoài sơn giúp bài tiết độc tố, giảm viêm da, đồng thời cải thiện khả năng hấp thụ dưỡng chất cho da.
• Các thảo dược điều hòa khí huyết và giảm stress: Sài hồ và Bạch thược có tác dụng điều hòa khí huyết, giảm stress và hạn chế can uất hóa hỏa, giúp tinh thần thoải mái.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc, chế độ dinh dưỡng hợp lý và chăm sóc da đúng cách cũng rất quan trọng. Người bệnh nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, dễ tiêu hóa, đồng thời tránh các thực phẩm dễ gây kích ứng như đồ ăn cay nóng, lạnh, hoặc các hóa chất có trong mỹ phẩm. Cùng với đó là dưỡng da đều đặn, giữ da sạch sẽ và ngừng gãi để da không bị tổn thương.

Đối tượng sử dụng

Phác đồ điều trị viêm da dầu của bác sĩ Lê Phương được áp dụng cho nhiều đối tượng người bệnh gặp tình trạng cấp và mãn tính. Với thành phần thảo dược lành tính cùng công thức phối chế thảo dược an toàn, tác động toàn diện vào căn nguyên gây bệnh, đồng thời nâng cao miễn dịch, bài thuốc có thể dùng cho: người già, trẻ em, phụ nữ sau sinh từ 6 tháng,… Đặc biệt, thuốc có thể được sử dụng cho người bệnh có cơ địa nhạy cảm, người có bệnh lý nền,…mà không làm xung đột hiệu quả điều trị hay trầm trọng thêm các bệnh lý.

Lưu ý rằng, đối với bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang nói riêng hay với các giải pháp điều trị viêm da tiết bã khác nói chung đều không nên sử dụng cho phụ nữ có thai và đang nuôi con dưới 6 tháng. Việc điều trị đối với những đối tượng này cần hết sức thận trọng bởi đây là giai đoạn cơ thể người bệnh rất mẫn cảm với bất kì sự thay đổi nào của cơ thể. Điều này có thể gây nhiều bất lợi đến mẹ và ảnh hưởng không tốt lên trẻ. 

Độ an toàn

Độ an toàn của bài thuốc điều trị viêm da bằng YHCT là yếu tố được nhiều người bệnh quan tâm. Nhất là khi bệnh nhân đã từng dùng thuốc Tây dài ngày và gặp tác dụng phụ như mỏng da, suy gan thận, rối loạn nội tiết. 

Bác sĩ Lê Phương cho biết, thuốc y học cổ truyền đảm bảo đem lại hiệu quả tốt và không gây tác dụng phụ vì:

• Thành phần là thảo dược tự nhiên, cơ địa con người dễ hấp thụ hơn các sản phẩm sinh hóa. Các vị thuốc YHCT khi được phối vị phù hợp thì không gây độc.  
• Điều trị theo thể bệnh, không dùng đơn thuốc đại trà: Một ưu điểm lớn giúp tăng độ an toàn trong YHCT là tính cá nhân hóa. Tùy vào người bệnh là tỳ hư, huyết nhiệt, hay thấp nhiệt… mà bác sĩ sẽ gia giảm vị thuốc phù hợp. Điều này giúp giảm tối đa nguy cơ phản ứng không mong muốn.
• Phép chữa chú trọng điều hòa, không “ép cơ thể”: Khác với thuốc Tây thường ức chế triệu chứng nhanh nhưng dễ gây lệ thuộc (như corticoid, kháng histamin), bài thuốc YHCT điều chỉnh cơ thể từ từ, giúp cơ thể tự cân bằng lại, nên hiệu quả bền hơn mà không gây sốc cho cơ thể. Điều này đặc biệt an toàn với người bệnh mãn tính, người cơ địa yếu, trẻ nhỏ hoặc phụ nữ sau sinh.

Lưu ý để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc YHCT:

• Dùng thuốc theo đơn kê của bác sĩ chuyên ngành YHCT, không tự ý cắt uống theo mẹo dân gian.
• Dược liệu cần đạt chuẩn, rõ nguồn gốc, tránh thuốc trôi nổi, nhiễm nấm mốc hoặc pha tân dược.
• Kiên trì theo liệu trình, không bỏ dở giữa chừng khi triệu chứng vừa thuyên giảm.

Lưu ý:

Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị và hướng dẫn của bác sĩ thì việc xây dựng chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh cũng quyết định rất lớn đến hiệu quả điều trị viêm da dầu. Theo đó, người bệnh nên xây dựng một chế độ dinh dưỡng quân bình âm dương để điều dưỡng cơ thể từ bên trong:

• Đối với bệnh nhân có tính hàn (lạnh), cơ thể dễ bị lạnh, da nhợt nhạt và dễ bị viêm da. Bệnh nhân nên ăn các thực phẩm ấm, có tính ấm nóng như gừng, tỏi, hành, thịt gà, thịt bò, cá hồi và các món canh hoặc cháo ấm. Các thực phẩm này giúp làm ấm cơ thể, tăng cường tuần hoàn máu, đồng thời cải thiện khả năng hấp thụ dưỡng chất từ thực phẩm, hỗ trợ quá trình điều trị viêm da hiệu quả hơn.
• Đối với bệnh nhân có tính nhiệt (nóng), tình trạng da nóng đỏ, viêm và dễ kích ứng có thể xảy ra. Bệnh nhân nên tránh các thực phẩm cay nóng, thực phẩm chiên xào và các đồ uống có ga. Thay vào đó, người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm mát, như dưa hấu, rau diếp cá, cải xanh, cà chua, nước dừa để giải nhiệt, thanh lọc cơ thể và giảm viêm. Những thực phẩm này không chỉ giúp làm mát cơ thể mà còn giúp cung cấp độ ẩm cho da, hỗ trợ quá trình phục hồi và giảm nguy cơ tái phát.

Ngoài việc tuân thủ đúng – chuẩn phác đồ điều trị viêm da dầu, bác sĩ Lê Phương khuyên người bệnh nên kết hợp thực hiện các biện pháp chăm sóc da hằng ngày để nâng cao hiệu quả điều trị. Một số lưu ý về chế độ chăm sóc sinh hoạt và ăn uống hằng ngày giúp trị viêm da tiết bã tận gốc gồm có:

• Giữ vệ sinh da sạch sẽ để không tạo điều kiện cho nấm và vi khuẩn phát triển
• Luôn cấp ẩm đầy đủ cho da để kiểm soát tuyến bã nhờn 
• Uống nước đủ mỗi ngày để thanh lọc cơ thể, giữ ẩm da
• Tập thể dục thường xuyên để nâng cao đề kháng cơ thể
• Hạn chế tối đa việc sử dụng mỹ phẩm, nước hoa, xà phòng hoặc các hóa chất. Khi cần thiết, nên sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, không chứa hương liệu hoặc thành phần gây kích ứng
• Tuyệt đối không gãi, hay thực hiện các tác động mạnh lên da tránh gây tổn thương da, tăng nguy cơ bội nhiễm
• Làm việc, nghỉ ngơi hợp lý, giữ tinh thần thoải mái, thư giãn, tránh stress
• Người bệnh viêm da dầu nên tránh xa các thực phẩm có nguồn gốc từ sữa, đồ ngọt, thực phẩm chứa hàm lượng muối cao, chất kích thích, thức ăn cay nóng, hải sản,…
• Người bệnh nên ăn nhiều trái cây, rau củ có lợi cho da dầu như cam, chuối, bơ, bưởi,…

Để tối ưu hiệu quả điều trị và giảm thiểu nguy cơ gây tác dụng phụ, người bệnh nên đi thăm khám hoặc nghe tư vấn từ chuyên gia để có phác đồ điều trị viêm da dầu phù hợp. Liên hệ ngay với bác sĩ Lê Phương hoặc đội ngũ chuyên gia tại Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam để có phương hướng điều trị viêm da dầu an toàn, hiệu quả:

• Địa chỉ: Biệt thự 16, Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội 
• Hotline: 0963835102
• Zalo: Thầy Thuốc Ưu Tú – Bác Sĩ Lê Phương