Cô bác anh chị thân mến,
Làm mẹ là hành trình đầy thiêng liêng nhưng cũng đi kèm rất nhiều nỗi lo. Trong suốt quá trình thăm khám, tôi đã gặp không ít mẹ bầu mang thai lần đầu, chỉ vì thấy khí hư ra nhiều, ngứa ngáy, khó chịu mà lo lắng “có phải viêm nhiễm gì không, có ảnh hưởng tới thai nhi không?”. Thực tế, nhiều chị em được chẩn đoán viêm lộ tuyến cổ tử cung khi mang thai, và tâm lý chung đều là lo sợ, hoang mang, thậm chí có người mất ngủ vì nghĩ bệnh sẽ gây hại cho con.
Vậy căn bệnh này có thực sự nguy hiểm? Có cần điều trị không? Nếu có thì điều trị thế nào để an toàn cho cả mẹ và bé? Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ kỹ hơn để cô bác anh chị yên tâm hơn trong hành trình mang thai.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung khi mang thai là gì?
Theo Y học hiện đại, viêm lộ tuyến cổ tử cung là tình trạng tế bào tuyến bên trong cổ tử cung phát triển “lấn” ra bên ngoài, tiết nhiều dịch hơn bình thường. Khi gặp vi khuẩn hoặc nấm men, những vùng lộ tuyến này dễ bị viêm đỏ, sưng tấy. Đặc biệt trong thai kỳ, nội tiết thay đổi, khí hư ra nhiều, sức đề kháng yếu đi khiến bệnh có xu hướng tiến triển nhanh hơn.
Theo Y học cổ truyền, tình trạng này thuộc phạm vi chứng “đới hạ” – nghĩa là khí hư ra nhiều. Nguyên nhân thường do tỳ hư, thận yếu, can uất, dẫn tới thấp nhiệt tích tụ ở hạ tiêu, gây viêm nhiễm kéo dài.
Cô bác anh chị có thể hiểu đơn giản rằng: Khi mang thai, cơ thể vốn đã yếu hơn bình thường, các cơ quan như Tỳ, Thận, Can lại phải hoạt động nhiều hơn để nuôi thai. Nếu không được chăm sóc đúng cách, khí huyết ứ trệ, thấp nhiệt tăng lên, bệnh sẽ dễ khởi phát và kéo dài dai dẳng.
Dấu hiệu viêm lộ tuyến cổ tử cung ở mẹ bầu
Nhiều mẹ bầu chỉ phát hiện bệnh khi đi khám thai định kỳ, nhưng thật ra nếu chú ý, cô bác anh chị hoàn toàn có thể nhận ra sớm qua những biểu hiện sau:
- Khí hư ra nhiều: Ban đầu có thể trắng trong, sau đó chuyển màu vàng, xanh, hoặc đục như mủ, kèm mùi hôi.
- Ngứa rát vùng kín: Khó chịu, nhất là về đêm hoặc sau khi đi vệ sinh.
- Đau rát khi quan hệ: Do vùng cổ tử cung bị viêm nên rất nhạy cảm.
- Chảy máu nhẹ sau quan hệ hoặc vận động mạnh.
- Cảm giác tức nặng bụng dưới, khó chịu như bị chèn ép.
- Tiểu buốt, tiểu rắt, đôi khi nóng rát khi đi tiểu.
Nếu thấy những biểu hiện này kéo dài không thuyên giảm, cô bác anh chị nên đi kiểm tra sớm, không nên chủ quan để bệnh tiến triển nặng hơn.
Vì sao mang thai dễ bị viêm lộ tuyến?
Tôi từng gặp nhiều mẹ bầu khá ngạc nhiên, vì trước khi mang thai hoàn toàn không có biểu hiện gì, nhưng khi vào thai kỳ thì bệnh bùng phát mạnh. Nguyên nhân là do những yếu tố sau:
1. Nội tiết tố thay đổi
Mang thai khiến estrogen tăng cao, làm các tuyến cổ tử cung phát triển mạnh, tiết nhiều dịch hơn – dễ gây viêm.
2. Miễn dịch suy giảm
Cơ thể mẹ bầu dồn sức bảo vệ thai nhi nên hệ miễn dịch giảm, khó chống lại vi khuẩn tấn công.
3. Áp lực vùng chậu tăng
Thai nhi lớn dần, đè lên vùng tử cung, làm vùng lộ tuyến bị kích thích, dễ viêm nhiễm.
4. Vệ sinh vùng kín chưa đúng cách
Dùng dung dịch vệ sinh không phù hợp, lau không đúng chiều, mặc quần chật… đều là những thói quen khiến môi trường âm đạo mất cân bằng.
5. Có tiền sử viêm nhiễm trước đó
Nếu trước khi mang thai đã từng bị nấm, viêm âm đạo, viêm lộ tuyến mà không điều trị dứt điểm thì trong thai kỳ rất dễ tái phát nặng hơn.
Viêm lộ tuyến khi mang thai có nguy hiểm không?
Cô bác anh chị cần hiểu rằng, bản thân viêm lộ tuyến không phải bệnh ác tính, nhưng nếu không kiểm soát tốt thì lại gây ra biến chứng nguy hiểm:
- Nhiễm trùng ối, vỡ ối sớm, sinh non.
- Vi khuẩn ngược dòng gây viêm tử cung, viêm phần phụ.
- Khó sinh thường do cổ tử cung sưng viêm, kém đàn hồi.
- Rối loạn nội tiết, ảnh hưởng thai nhi.
- Lây nhiễm cho bé khi sinh thường (viêm da, kết mạc…).
Tôi từng gặp một mẹ bầu ở tháng thứ 6, chủ quan không điều trị, đến khi có dấu hiệu chảy máu và đau bụng dưới mới tới khám, lúc đó cổ tử cung đã viêm rộng, ảnh hưởng màng ối. May mắn được can thiệp kịp thời. Vậy nên, đừng đợi bệnh nặng mới đi khám cô bác anh chị nhé.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Mẹ bầu nên đi khám ngay nếu:
- Khí hư ra nhiều, mùi hôi, đổi màu bất thường
- Ngứa rát, đau rát vùng kín kéo dài
- Có hiện tượng chảy máu nhẹ, nhất là sau quan hệ
- Đau bụng dưới âm ỉ, căng tức vùng chậu
- Đi tiểu buốt, tiểu rắt, nóng rát khi tiểu tiện
Chẩn đoán sớm giúp cô bác anh chị có hướng xử lý nhẹ nhàng hơn, tránh dùng thuốc nặng, bảo vệ an toàn cho cả mẹ và bé.
Điều trị viêm lộ tuyến khi mang thai: Lựa chọn nào an toàn?
1. Điều trị bằng thuốc Tây
- Thuốc đặt âm đạo: Dạng nhẹ, thường dùng kháng nấm, kháng khuẩn an toàn cho thai kỳ.
- Kháng sinh uống: Chỉ dùng khi thực sự cần thiết, phải theo chỉ định bác sĩ chuyên khoa.
Lưu ý: Không tự ý mua thuốc hay dùng đơn cũ. Phải tuân thủ liều lượng, thời gian và theo dõi sát sao.
2. Dân gian hỗ trợ
- Rửa vùng kín bằng lá trầu không, lá chè xanh, hoặc xông hơi nhẹ giúp giảm viêm, giảm ngứa.
- Dùng gel nha đam pha loãng rửa ngoài giúp làm dịu vùng kín.
Dân gian chỉ hỗ trợ, không thay thế điều trị y khoa. Không ngâm quá lâu hoặc lạm dụng khiến khô rát, mất cân bằng pH âm đạo.
3. Đông y – giải pháp từ gốc
Theo Y học cổ truyền, cần điều chỉnh cả khí huyết, tạng phủ (Can – Tỳ – Thận) để thanh thấp nhiệt, điều hòa nội tiết. Một số thảo dược thường dùng:
- Hoàng bá, khổ sâm: Thanh nhiệt, kháng viêm
- Ích mẫu, đương quy: Điều hòa khí huyết, dưỡng huyết
- Bạch truật, hoài sơn: Kiện tỳ, giảm khí hư
Tôi từng hướng dẫn cho một mẹ bầu ở tháng thứ 5 sử dụng bài thuốc Đông y kết hợp chế độ sinh hoạt điều độ. Sau 1 tháng, khí hư giảm rõ rệt, ngủ ngon hơn, thai nhi phát triển ổn định.
Cách phòng ngừa viêm lộ tuyến cổ tử cung khi mang thai
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ, tránh thụt rửa sâu, lau từ trước ra sau.
- Uống đủ nước, ăn rau xanh, hạn chế đồ ngọt, cay nóng.
- Mặc quần lót cotton thoáng khí, thay thường xuyên.
- Quan hệ an toàn, tư thế nhẹ nhàng, không gây tổn thương cổ tử cung.
- Khám phụ khoa trước khi mang thai, để xử lý sớm nếu có bệnh nền.
- Giữ tinh thần thoải mái, tập thở, ngồi thiền hoặc yoga nhẹ.
Lời kết từ bác sĩ Lê Phương
Cô bác anh chị kính mến,
Viêm lộ tuyến cổ tử cung khi mang thai không phải là căn bệnh nguy hiểm nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Quan trọng là mình đừng lo lắng quá, cũng đừng chủ quan. Chỉ cần theo dõi kỹ các dấu hiệu, giữ gìn vệ sinh, sinh hoạt điều độ, ăn uống lành mạnh – thì cơ thể sẽ tự hồi phục dần dần.
Hành trình mang thai luôn cần sự lắng nghe cơ thể và đồng hành cùng thầy thuốc. Nếu cô bác anh chị có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, đừng ngần ngại đi khám sớm để được tư vấn kỹ hơn.
Chúc cô bác anh chị có một thai kỳ an lành, khỏe mạnh và trọn vẹn!
ArrayArray